Niepłodność męska: postępowanie diagnostyczne

Co do zasady schemat postępowania diagnostycznego w niepłodności u mężczyzn jest analogiczny, jak w przypadku diagnostyki innych chorób. Składa się na niego szczegółowy wywiad lekarski, badanie przedmiotowe, badania dodatkowe (włączając podstawowe badanie nasienia, tzw. seminogram oraz łączna ocena wyników badań. Dzięki artykułowi dowiesz się, jak przebiega postępowanie diagnostyczne, w przypadku podejrzenia niepłoności u mężczyzn. Zapraszamy do lektury.

Prawidłowo zebrany wywiad w kierunku diagnostyki niepłodności męskiej pozwala uzyskać informację na temat:

czasu trwania niepłodności;
wieku oraz chorób ginekologicznych partnerki;
przyjmowania leków, które mogą wpływać na oś podwzgórze-przysadka-jądro;
występowania wnętrostwa;
zaburzeń ejakulacji;
częstości współżycia;
stosowania używek typu alkohol, nikotyna;
przebytych operacji w obrębie miednicy lub narządów płciowych;
dojrzewania płciowego;
objawów klinicznych niedoboru testosteronu.

Badanie nasienia

Obok szczegółowego wywiadu lekarskiego kluczowe znaczenie dla diagnostyki niepłodności u mężczyzn ma przeprowadzone dwukrotnie (w odstępie 2–3) badanie nasienia i jego analiza zgodnie z zaleceniami WHO. Jeśli wyniki badania nasienia są prawidłowe, uważa się, że jego powtarzanie nie jest konieczne. Jeśli zaś wyniki są nieprawidłowe w co najmniej dwóch badaniach, wskazana jest dalsza diagnostyka andrologiczna. Samo stwierdzenie nieprawidłowości w wyniku badania nasienia nie upoważnia automatycznie do rozpoznania niepłodności - obliguje natomiast do poszerzenia diagnostyki o badania obrazowe, hormonalne lub genetyczne. Niestety u niemal 1/3 pacjentów dokonanie ostatecznego rozpoznania istniejącego problemu będzie utrudnione lub wręcz niemożliwe. Obowiązującą w praktyce zasadą, której przestrzeganie ma szczególne znaczenie w przypadku diagnostyki męskiej niepłodności, jest szanowanie czasu prokreacyjnego pacjentów – wszystkie procedury diagnostyczne powinny trwać tak krótko, jak to tylko możliwe, aby jak najszybciej dochodziło do ciąży i urodzenia dziecka.

Proces diagnostyczny w przypadku niepłodności powinien obejmować jednocześnie obydwojga partnerów.

Diagnostykę należy rozpocząć po roku regularnego współżycia bez uzyskania ciąży. Jednak w razie stwierdzenia nieprawidłowości w badaniu podmiotowym lub przedmiotowym u któregokolwiek z nich może być uzasadnione podjęcie szczegółowej diagnostyki wcześniej niż po upływie 12 miesięcy. W toku diagnostyki trzeba również wziąć także pod uwagę wiek partnera lub partnerów. Cały proces diagnostyczny trzeba przeprowadzać w sposób:

usystematyzowany,
etapowy,
rozpoczynając w pierwszej kolejności od badań nieinwazyjnych.

To istotne, ponieważ jego przebieg bezpośrednio warunkuje wybór optymalnej terapii i wdrożenie możliwie najskuteczniejszego postępowania terapeutycznego. Oprócz wspomnianego wyżej badania nasienia, do panelu badań dodatkowych przeprowadzanych w diagnostyce niepłodności męskiej, należy również badanie ultrasonograficzne ukierunkowane na wykrycie i zobrazowanie ewentualnej patologii w obrębie moszny (żylaki powrózka, guzy, torbiele nasienne, niedorozwój nasieniowodów), prącia (spodziectwo, stulejka), jak również cech hipogonadyzmu, statusu przeddojrzewaniowego, niedostatecznej wirylizacji lub ginekomastii, a także oznaczenie testosteronu całkowitego, specjalistyczne badania genetyczne i chirurgiczna biopsja jądra wraz z oceną histologiczną.

Sponsorem materiału jest: