Wiedza

Ile żyją plemniki?

Prawidłowe wyznaczenie dni płodnych ma kluczowe znaczenie w przypadku par, które starają się o dziecko. Choć para taka powinna współżyć ze sobą przynajmniej dwa lub trzy razy w tygodniu przez cały cykl, największe szanse na zajście w ciążę są w okresie okołoowulacyjnym. Oczywiście znaczenie ma tutaj jakość nasienia, dlatego warto dowiedzieć się, ile żyją plemniki. Czy w przypadku współżycia na kilka dni przed owulacją plemniki mogą przeżyć i zapłodnić komórkę jajową?

Żywotność plemników ma kluczowe znaczenie podczas starań o dziecko

Żywotność plemników jest jednym z kluczowych aspektów, wpływających na męską płodność. Z reguły już na samym początku diagnostyki niepłodności lekarz zleca badanie nasienia, które pozwala na ustalenie podstawowych parametrów, między innymi ruchliwości plemników. Należy pamiętać, że w połowie przypadkówu przyczyna problemów z zajściem w ciążę leży po stronie mężczyzny. Co więcej, kłopoty z żywotnością plemników występują stosunkowo często. 

Nie bez powodu kwestia tego, ile żyją plemniki, ma duże znaczenie dla par starających się o dziecko. Choć pary powinny współżyć kilka razy w tygodniu, nie zawsze jest to możliwe. W takiej sytuacji powstaje pytanie o to, ile dokładnie żyją plemniki. 

Ile żyją plemniki?

Kluczowe znaczenie dla żywotności plemników ma środowisko, w którym mają przeżyć. W warunkach naturalnych, czyli wewnątrz ciała kobiety, plemniki mogą przetrwać nawet do pięciu dni. Środowisko pochwy, macicy i jajowodów jest sprzyjające dla plemników. Zapewnia ono między innymi odpowiednie pH, co umożliwia plemnikom nie tylko przeżycie, ale też aktywne przemieszczanie się w kierunku komórki jajowej. 

Optymalne warunki, takie jak płodny śluz szyjkowy, który pojawia się w okolicach owulacji, znacząco zwiększają szanse plemników na przeżycie i dotarcie do komórki jajowej. Płodny śluz szyjkowy jest bardziej lepki i elastyczny, co sprzyja ruchowi plemników. To bardzo ważne – największe szanse na przeżycie plemniki mają właśnie w okresie okołoowulacyjnym. 

A co z żywotnością plemników poza ciałem kobiety? W innych warunkach, na przykład na skórze czy tkaninach, plemniki giną niemal natychmiast po wyschnięciu płynu nasiennego. Nieco inaczej wygląda to w sytuacji, gdy do wytrysku nasienia dojdzie w ciepłej wodzie. W wilgotnych warunkach, na przykład w wannie, plemniki mogą przetrwać nieco dłużej. Oczywiście nie są one zdolne do zapłodnienia. 

Żywotność plemników w laboratorium podczas procedury in vitro

Wiele par zastanawia się nad tym, ile żyją plemniki w sytuacji, gdy mężczyzna oddaje nasienie w klinice – na przykład w ramach badania czy podczas przygotowania do zapłodnienia pozaustrojowego. W kontrolowanych warunkach laboratoryjnych plemniki mogą być przechowywane przez nieco dłuższy czas. Oczywiście zaraz po oddaniu nasienia mężczyzna przekazuje pojemnik do laboratorium, po czym zostaje ono poddane konkretnym procedurom. Nie ma więc ryzyka, że plemniki "umrą" i nie będą mogły zostać zbadane czy wykorzystane do zapłodnienia komórki jajowej. 

Przy odpowiednich metodach przechowywania, takich jak zamrażanie w ciekłym azocie, plemniki mogą być przechowywane przez wiele lat, zachowując zdolność do zapłodnienia po rozmrożeniu. Jest to istotne na przykład w przypadku pacjentów onkologicznych, którzy chcą zabezpieczyć swoją płodność na przyszłość. 

Czynniki wpływające na żywotność plemników

Na żywotność plemników wpływa wiele czynników, w tym ogólna jakość nasienia, stan zdrowia mężczyzny, dieta, styl życia, ekspozycja na substancje toksyczne oraz temperatura. Wysoka temperatura może negatywnie wpływać na ruchliwość i żywotność plemników, dlatego mężczyznom starającym się o dziecko zaleca się unikanie sauny czy korzystanie z przewiewnej bielizny. Dodatkowo substancje takie jak nikotyna, alkohol czy niektóre leki również mogą obniżać jakość nasienia. 

W sytuacji, gdy wyniki badania nasienia nie będą odpowiednie, warto przedyskutować tę kwestię z lekarzem. Bardzo często wprowadzenie zmian w stylu życia może sprawić, że już po kilku miesiącach wyniki badań będą o wiele lepsze.

Konsultacja merytoryczna:
Author photo

mgr Aneta Macur

Starszy embriolog kliniczny ESHRE, Koordynator ds. rozwoju w laboratoriach embriologicznych Grupy Medycznej Parens
Więcej artykułów

Dowiedz się więcej czytając nasze artykuły

Czym jest poronienie zagrażające? Co robić i jakie są jego objawy?

13/12/2024
Co to jest poronienie zagrażające? Poronienie zagrażające to stan, w którym występują objawy sugerujące możliwość utraty ciąży, ale ciąża nadal trwa, a rozwój płodu może przebiegać prawidłowo. Diagnozuje się go najczęściej w pierwszym trymestrze ciąży, gdy ryzyko poronienia jest największe.  W przypadku poronienia zagrażającego, w odróżnieniu od poronienia w toku, szyjka macicy pozostaje zamknięta, co […]

Jakie badania po poronieniu? To warto wiedzieć

09/12/2024
Dlaczego warto wykonać badania po poronieniu? Jedno poronienie, szczególnie w pierwszym trymestrze, może być wynikiem naturalnych procesów organizmu, takich jak nieprawidłowości genetyczne zarodka. W takich przypadkach szczegółowa diagnostyka może nie być jeszcze konieczna. Jednak jeśli poronienia się powtarzają, to wskazane jest przeprowadzenie badań w celu wykrycia potencjalnych przyczyn. Odpowiednia diagnostyka pomaga zrozumieć, dlaczego doszło do […]
Zarządzaj plikami cookies