Klasy zarodków in vitro – najważniejsze informacje

Zapłodnienie pozaustrojowe (in vitro) to zaawansowana metoda wspomaganego rozrodu, która daje szansę na rodzicielstwo osobom zmagającym się z problemami z płodnością. Jednym z kluczowych etapów tego procesu jest ocena jakości zarodków. Pozwala ona wybrać zarodki o największym potencjale. Klasyfikacja zarodków ma ogromne znaczenie dla powodzenia całej procedury i zwiększa szanse na ciążę. Dowiedz się, jakie są klasy zarodków in vitro.

Inkubacja i ocena zarodków to ważny element procedury in vitro 

Hodowla zarodków w laboratorium pod ścisłą kontrolą embriologów odbywa się w specjalnych inkubatorach, które zapewniają warunki maksymalnie zbliżone do naturalnego środowiska w organizmie kobiety. Ocena zarodków odbywa się na różnych etapach ich rozwoju, a ich jakość wpływa na decyzję dotyczącą transferu do macicy. To bez wątpienia jeden z najbardziej emocjonujących etapów procedury zapłodnienia pozaustrojowego. 

Etapy hodowli zarodka

Rozwój zarodka w warunkach laboratoryjnych składa się z kilku bardzo ważnych faz. Same zarodki kontrolowane są w pewnych odstępach czasu – w ciągu pięciu dni hodowli embriolodzy kilka razy sprawdzają stan i rozwój zarodków. 

• zygota (1. doba) – jest to zapłodniona komórka jajowa, która powstaje po około 17 do 20 godzin od wprowadzenia plemnika do gamety. 
• zarodek 8-blastomerowy (3. doba) – kluczowe jest to, że w trzeciej dobie zarodek powinien składać się z około ośmiu blastomerów (komórek), 
• morula (4. doba) – na tym etapie zarodek składa się ze zlanych ze sobą (połączonych) komórek, 
• blastocysta (5. doba) – w zarodku powstaje tzw. jama blastocysty i składa się on z dwóch części - węzła zarodkowego i komórek zewnętrznych, czyli trofektodermy. Przyjmuje się, że na tym etapie embrion jest najbardziej gotowy do tego, aby zagnieździć się w jamie macicy. Zarodki mogą być transferowane przed piątym dniem. 

Czasami embriolog może podjąć decyzję o przedłużeniu hodowli zarodka do szóstej lub siódmej doby. Dzieje się to na ogół w sytuacjach, gdy dany zarodek wymaga obserwacji ze względu na wolniejszy rozwój lub słabą jakość.

Klasy zarodków in vitro – co należy wiedzieć? 

Największe znaczenie ma ocena zarodków w piątej i szóstej dobie rozwoju. Embriolodzy korzystają na ogół z metody Gardnera, która zakłada sześciostopniową klasyfikację jakości zarodków. Oznaczenie zarodków składa się z jednej cyfry i dwóch liter. W tym miejscu należy podkreślić, że laboratorium może wybrać inną skalę ocen, dlatego warto dowiedzieć się, jak rozszyfrować ocenę zarodka - na przykład na konsultacji z embriologiem lub ze strony internetowej kliniki.

Pierwsza cyfra świadczy o etapie rozwoju, na jakim znajduje się zarodek:

• 1 - Wczesna blastocysta,
• 2 - Blastocel (jama blastocysty) stanowi <50% objętości blastocysty,
• 3 - Blastocel >50% objętości blastocysty (pełna blastocysta),
• 4 - Blastocel >50% objętości blastocysty oraz osłonka zaczyna robić się cieńsza

(blastocysta w pełni rozwinięta),

• 5 - Blastocysta z jakimikolwiek oznakami przebicia osłonki (blastocysta wylęgająca się),
• 6 - Blastocysta w pełni wylęgnięta z osłonki.

Na drugim miejscu znajduje się litera, wskazująca na jakość węzła zarodkowego: 

• A - Dużo komórek ciasno upakowanych,
• B - Dużo komórek lużno połączonych,
• C - Kilka komórek połączonych razem.

Kolejna litera oznacza jakość trofoektodermy: 

• A - Dużo komórek tworzących spójną warstwę,
• B - Komórki tworzące luźną warstwę,
• C - Kilka dużych luźnych komórek połączonych razem.

Jakie blastocysty mają największy potencjał? 

Przyjmuje się, że najwyższym stadium rozwoju zarodka przed transferem do macicy jest uzyskanie przez niego oceny 6AA. Takie zarodki występują jednak stosunkowo rzadko. Bardzo dobrymi zarodkami są również embriony 4AA czy 5AA. W przypadku takich zarodków szansa na uzyskanie ciąży jest bardzo wysoka. 

Nieco gorzej wygląda to w przypadku zarodków, gdzie litery w oznaczenia to na przykład CC. Zarodek 3CC ma nieco mniejszy potencjał, jednak nadal daje on szanse na ciążę. Należy pamiętać, że przemiany w embrionach zachodzą bardzo szybko. Co więcej, nie muszą one przebiegać książkowo. Czasem na etapie zamrożenia zarodek może uzyskać ocenę 3CC, a po rozmrożeniu i na etapie przygotowania do transferu – 4BB. Istotne jest więc, aby zaufać embriologom, którzy w każdym przypadku dokonują oceny zarodków na podstawie swojej wiedzy i dobierają te, które dają największą szansę na uzyskanie ciąży. 

Klasyfikacja zarodków ma kluczowe znaczenie w procedurze in vitro

Klasy zarodków in vitro to skala ocen, która ma ogromny wpływ na powodzenie całej procedury zapłodnienia pozaustrojowego. Dokładna ocena morfologii, tempa podziałów i stopnia zaawansowania rozwoju pozwala embriologom wybrać najlepsze zarodki do transferu, zwiększając tym samym szanse na zdrową ciążę. 

Warto znać klasy zarodków in vitro, ponieważ z reguły już po zakończonej hodowli embriolog kontaktuje się z pacjentem, aby przekazać mu informacje na temat efektów hodowli. W razie jakichkolwiek wątpliwości warto oczywiście dopytać embriologa lub lekarza prowadzącego.