Czym jest niepłodność idiopatyczna?

Niepłodność dotyka coraz więcej par na całym świecie. Szacuje się, że już co piąta para może mieć poważne trudności z uzyskaniem ciąży. Szczególną trudność stanowi sytuacja, w której pomimo licznych badań nie udaje się ustalić przyczyny problemów z zajściem w ciążę. W takim przypadku mamy do czynienia z niepłodnością idiopatyczną.

Niepłodność idiopatyczna – co to jest?

Niepłodność idiopatyczna to termin używany w sytuacjach, gdy zarówno kobieta, jak i mężczyzna przechodzą standardowe badania diagnostyczne, a ich wyniki wskazują na brak jakichkolwiek oczywistych zaburzeń związanych z płodnością. Jednocześnie jednak nie ma wątpliwości, że niepłodność jest dla danej pary problemem. Zgodnie z definicję WHO, o niepłodności możemy bowiem mówić wtedy, kiedy para bez skutku stara się o dziecko od co najmniej dwunastu miesięcy. 

Z medycznego punktu widzenia niepłodność idiopatyczna oznacza, że problem pozostaje „niewyjaśniony”. Kiedy wszystkie wyniki badań są prawidłowe, nie występują żadne schorzenia czy wady anatomiczne, ustalenie przyczyny niepłodności może być niezwykle trudne. Obecnie przyjmuje się, że niepłodność idiopatyczna może dotyczyć od kilkunastu do nawet 30 proc. par, które mają problem z uzyskaniem ciąży. 

Przyczyny niepłodności idiopatycznej – możliwości jest wiele

Choć przy niepłodności idiopatycznej u danej pary nie wykrywa się żadnych nieprawidłowości, istnieją pewne hipotezy związane z tym, dlaczego nie udaje się uzyskać ciąży. W niektórych przypadkach mogą to być zaburzenia autoimmunologiczne, w innych – nieprawidłowości w obrębie błony śluzowej macicy. Zdarzają się też sytuacje, gdy przyczyną są nieprawidłowości genetyczne gamet lub zarodków. Niejednokrotnie lepszy obraz sytuacji może dać procedura zapłodnienia pozaustrojowego. 

Ogromne znaczenie ma również styl życia pary. Nieprawidłowa dieta, brak aktywności fizycznej, a przede wszystkim – niewystarczająca ilość odpoczynku czy silny stres to czynniki, które mogą negatywnie wpływać na płodność. Przedłużające się starania o dziecko mogą źle wpływać na kondycję psychiczną partnerów. Właśnie dlatego tak ważne jest, aby osoby cierpiące z powodu niepłodności idiopatycznej dbały o higieniczny, zdrowy styl życia. W wielu przypadkach pomoc psychologiczna także może okazać się cenna. 

Jak leczyć niepłodność idiopatyczną? 

W każdym przypadku sposób leczenia pary, która zmaga się z niepłodnością, dobierany jest indywidualnie, w oparciu o stan zdrowia partnerów. Nie inaczej jest przy niepłodności idiopatycznej. Wśród najczęściej stosowanych metod leczenia wymienić można inseminację, na ogół w połączeniu ze stymulacją cyklu, a także zapłodnienie pozaustrojowe, czyli in vitro. 

Inseminacja

Inseminacja jest nieskomplikowanym sposobem leczenia niepłodności. Oddane przez partnera nasienie wprowadzane jest do dróg rodnych kobiety. Skuteczność zabiegu może sięgać kilkunastu procent. Z reguły wykonuje się trzy takie zabiegi w kolejnych cyklach, co w istotny sposób podnosi szanse na uzyskanie ciąży. W niektórych przypadkach lekarze mogą podjąć decyzję o stymulacji cyklu. Dzięki zastosowaniu odpowiednich leków, możliwe jest uzyskanie nie jednej, a dwóch lub więcej pęcherzyków jajnikowych Graafa, co także zwiększa szanse na zapłodnienie. 

In vitro

Jeśli kolejne inseminacje, również ze stymulacją owulacji, nie przynoszą rezultatu, lekarz może zaproponować parze zapłodnienie pozaustrojowe. In vitro jest złożonym, wieloetapowym procesem, jednak skuteczność sięga tutaj ponad 40 proc. Co ważne, in vitro może być najlepszą metodą leczenia w przypadku par, zmagających się z niepłodnością idiopatyczną. Czasami dopiero in vitro pozwala na zdiagnozowanie problemu – na przykład jeśli jakość komórek jajowych jest niska, przez co niemożliwe staje się uzyskanie zdrowych zarodków. 

Szanse na uzyskanie ciąży w przypadku niepłodności idiopatycznej nadal są wysokie

Niepłodność idiopatyczna jest ogromnym problemem – głównie dlatego, że brak ustalonej przyczyny problemów z zajściem w ciążę może wywoływać silny stres. Jednocześnie nie sposób zaprzeczyć temu, że w sytuacji, gdy przyczyna niepłodności jest znana, proces leczenia może być szybszy i bardziej skuteczny. Z całą pewnością jednak nie należy się zniechęcać. Obecnie istnieją bowiem nowoczesne metody leczenia, dzięki którym większość par – również tych, w przypadku których nie udało się ustalić przyczyny niepłodności – dzisiaj może cieszyć się wymarzonym potomstwem.