Czy badania prenatalne są obowiązkowe?

Badania prenatalne w ciąży, w szczególności badanie I trymestru, to jeden z najważniejszych elementów diagnostyki podczas ciąży. Należy wiedzieć, że badania te pozwalają na wczesne wykrycie wielu poważnych wad płodu, a co za tym idzie – na wdrożenie leczenia najwcześniej, jak tylko jest to możliwe. Nadal jednak niektóre kobiety zastanawiają się nad tym, czy badania prenatalne są obowiązkowe.

Badania prenatalne – na czym polegają?

Zacznijmy od wyjaśnienia, czym dokładnie są badania prenatalne. Otóż terminem tym na ogół określa się trzy najważniejsze badania w ciąży, a mianowicie badanie I trymestru, badanie II trymestru, czyli tzw. USG "połówkowe" oraz badanie III trymestru. 

Kluczowe znaczenie w przypadku każdej ciąży ma badanie prenatalne I trymestru. Jest ono wykonywane między 11. a 14. tygodniem ciąży. Badanie połączone to jest z testem PAPP-A, co pozwala na znaczne poszerzenie diagnostyki. Umożliwia ono wykrycie wad genetycznych,  takich jak zespół Downa, Edwardsa czy Patau, a także wad strukturalnych u płodu, jak wrodzone wady serca, nerek czy mózgu. Samo badanie wykonywane jest tak samo, jak standardowe badanie USG, jednak zajmuje ono nieco więcej czasu i jest znacznie dokładniejsze. Dla wielu rodziców jest to również okazja, aby po raz pierwszy zobaczyć swoje dziecko na obrazie 3D. 

Podobnie wygląda to w przypadku badań prenatalnych II i III trymestru. Badanie połówkowe pozwala na dokonanie oceny budowy zewnętrznej i wewnętrznej płodu, a także na wykrycie ewentualnych wad budowy czy wad chromosomalnych. Jeśli chodzi o badanie prenatalne III trymestru, jest to kolejna ocena anatomii dziecka, między innymi z uwzględnieniem parametrów przepływów w tętnicach pępowinowych i mózgowych.

Dlaczego warto wykonywać badania prenatalne w ciąży?

Nie ma żadnych wątpliwości co do tego, że warto wykonać badania prenatalne – przynajmniej I i II trymestru. Jeśli dziecko jest zdrowe, badania takie działają uspokajająco na przyszłych rodziców i pozwalają im w pełni cieszyć się ciążą. Jeżeli natomiast podczas badań wykryte są nieprawidłowości, jest na tyle wcześnie, że można zaplanować najbardziej optymalny sposób postępowania terapeutycznego – nie tylko po porodzie dziecka, ale jeszcze w łonie matki. 

Czy badania prenatalne są obowiązkowe? 

Wiele kobiet zastanawia się nad tym, czy wykonanie badań prenatalnych w ciąży jest obowiązkowe. Nie ma przepisów, które nakładałyby na kobiety ciężarne taki obowiązek, co oznacza, że każda przyszła mama może samodzielnie podjąć decyzję dotyczącą wykonania badań prenatalnych. Z pewnością jednak nie warto rezygnować z takiej diagnostyki – tym bardziej, że badania prenatalne są obecnie darmowe dla każdej kobiety. 

Kto nie powinien rezygnować z badań prenatalnych w ciąży?

Choć badania prenatalne powinna wykonać każda kobieta, istnieje grupa osób, które w szczególności nie powinny rezygnować z tego typu diagnostyki. Mowa tu przede wszystkim o kobietach po 35. roku, u których istnieje podwyższone ryzyko wystąpienia wad genetycznych u płodu. Na badania takie powinny również zdecydować się kobiety, które znajdują się w grupie ryzyka – na przykład z uwagi na wcześniejsza problemy w ciąży, na poronienia czy na występowanie chorób genetycznych w rodzinie. 

Co istotne, pary, które zdecydowały się na diagnostykę preimplantacyjną zarodków (podczas procedury in vitro) także powinny wykonać badania prenatalne. Choć u zarodka wykluczono wystąpienie niektórych wad genetycznych, badanie prenatalne jest okazją do dokładnego sprawdzenia anatomii płodu, co także daje szereg informacji na temat jego rozwoju. 

Warto skorzystać z dostępnych możliwości diagnostycznych

Wiesz już, czy badania prenatalne w ciąży są obowiązkowe. Jak się okazuje, kobiety nie muszą decydować się na tego typu diagnostykę – choć z całą pewnością nie powinny z niej rezygnować. To szansa na dokładne sprawdzenie, czy płód rozwija się prawidłowo, a w przypadku wystąpienia ewentualnych wątpliwości czy wad – na poszerzenie diagnostyki i zaplanowanie leczenia.